Reaktywne zapalenie stawów w zasadzie nie jest rozpoznaniem choroby, lecz informacją, że nieokreślony bodziec uruchomił reakcję zapalenia w jednym lub częściej kilku stawach obwodowych. W niektórych podręcznikach reumatologii w ogóle nie spotyka się tego określenia. Termin ten używany jest zazwyczaj w przypadku pojawienia się objawów zapalenia stawów u chorego po 3 – 4 tygodniach od zakażenia bakteryjnego lub w przebiegu skąpo objawowego zakażenia przewlekłego np. w przewodzie pokarmowym czy drogach moczowych. Zmianami zapalnymi są objęte zwykle duże stawy kończyn dolnych (skokowe, kolanowe), ale pojawiać się one mogą ze zmieniającym się nasileniem także w innych stawach. Objawy stawowe są na ogół asymetryczne. Czasem stwierdza się obrzęki całych palców, które opisywane są wówczas jako „palce kiełbaskowate”.  Zapalenie może też umiejscawiać się w obrębie pochewek ścięgien lub przyczepów ścięgien. Szczególnie bolesne jest zapalenie ścięgna Achillesa i jego przyczepu do guza kości piętowej. W badaniach laboratoryjnych wskaźniki aktywności zapalnej (OB, CRP) są podwyższone, ale badaniami serologicznymi nie stwierdza się w surowicy chorych markerów układowych zapalnych chorób tkanki łącznej. Choroba ma tendencję do samoistnego wygaszania w ciągu około 6 miesięcy, ale ze względu na zagrożenia jakie niesie toczący się w ustroju stan zapalny i możliwość przejścia w fazę przewlekłą, pacjent bezwzględnie wymaga leczenia.